اصلاح نسل

1. آیا اصلاح انسان ممکن است؟آیا برای اصلاح برنامه ای مشخص وجود دارد؟

2. مهم ترین عوامل موثر در تعلیم وتربیت و اصلاح نسل کدامند؟

در پاسخ سؤال اول، باید از جهت علمی و مذهبی و فطری ویژگی تحول پذیری انسان را بررسی کنیم؛ باید توجه داشته باشیم که دوران کودکی، دوران اثر پذیری است.
باید بدانیم که در اجرای برنامه تربیتی نیز سه نکته مهم وجود دارد:شناخت انسان، درمان او و صبر و شکیبایی داشتن در این مسیر.
در پاسخ سؤال دوم باید گفت عوامل متعددی در تعلیم وتربیت واصلاح نسل تاثیر گذار است؛محیط یعنی همه عوامل وشرایطی که فرد را در خود شناور می‌سازد، از جمله خانواده، مربیان، صالحان، جامعه ورسانه‌ها.

امکان اصلاح و تربیت
با مشاهده اصلاح وتربیت موجوداتی غیر از انسان در طبیعت ،که شعور و عقل انسان را ندارند، مانند آموزش دادن به حیوانات برای انجام یک سری مأموریت‌ها؛ و پرورش گیاهان وشکل دادن به جامدات؛ انسان که اشرف مخلوقات است با ویژگی خاص واستعداد‌های بلقوه می‌تواند برسد به جایی که دست فرشته از آن کوتاه است.
لذا از دیدن ناهنجاری‌ها نباید ناامید شد، چون انسان قابلیت تغییر وتحول در روح و روان دارد. تجربه هم به ما نشان داده که افرادی بعد از عمری زندگی بد، متحول شده اندو برعکس افراد درستکاری که به یک مرتبه دچار فساد شده اند.که نمونه‌های قرآنی هم داریم، مثل ابلیس ….
«با توجه به اصل اصلاح که در دوران کودکی، آشکارتر از هر زمان دیگری جلوه گر است، باید به جای زیر زره بین گذاشتن رفتارکودک، مواظب ارتباط او با محیط اطراف وعوامل محیطی پیرامون او باشیم.کودک به رنگ محیط پیرامون خویش در می‌آید و لذا با تغییر محیط اطراف او، کودک هم تغییر می‌کند».1
محیط تعلیم و تربیت، همچون خانواده از مهم ترین عوامل مؤثر در تربیت است. نقش معلم و مربی در شکل گیری شخصیت انسانی و ساختار روحی و رفتاری او از نقش‌های کلیدی است. پیام آوران الهی برترین معلمان و مربیان بشرند که بهترین مدرسه تعلیم و تربیت را بنیان گذاشتند. پیامبر اکرم «صلی الله علیه وآله» رسالت خود را رسالت تعلیم و تربیت می‌دانست. بنابراین محیط مدرسه از جمله مهم ترین عوامل مؤثر در تربیت به نحو اقتضاست که می‌تواند استعدادهای آدمیان را در جهات مثبت و منفی سامان دهد و اشخاص عالم، عاقل، متفکر، مهذب، موحّد، عدالت جو، فداکار و یا خلاف این‌ها تحویل جامعه دهد. به بیان امام خمینی «ره».«معلم است که انسان‌ها را یا مهذب بار می‌آورد، متعهد بار می‌آورد و یا انگل بار می‌آورد و وابسته، همه از مدرسه‌ها بلند می‌شوند، همه سعادت‌ها و همه شقاوت‌ها انگیزه اش از مدرسه‌هاست و کلیدش دست معلمین است» .2